CAPI Nieuwsbrief – september 2025
Welkom terug bij de CAPI nieuwbrief! We hopen dat jullie een hele fijne zomer hebben gehad. We beginnen het academische jaar met een goed gevulde nieuwsbrief vol leuke kennis, aankomende evenementen, en meer! In deze na-zomereditie nodigen we jullie graag uit voor het volgende CAPI Café dat gaat over inclusiviteit bij onderzoek. Ook maak je kennis met PhD kandidaat Bodine Huffels en haar onderzoek naar teststrategieën van het centrum seksuele gezondheid en lees je over een onlangs gepubliceerd CAPI onderzoek over scabiës. Verder kun je nog een laatste plekje bemachtigen voor de CAPI Academy over het schrijven van een abstract, vind je een uitdagende quizvraag, staat er weer een publicatie in de spotlight, én hebben we aankomende evenementen op gebied van infectieziekten voor je gebundeld in de kalender. Heel veel leesplezier!
Uitnodiging CAPI Café – Meepraten, meedoen, meetellen; praktische handvatten voor inclusief en participatief onderzoek
Je bent van harte uitgenodigd om deel te nemen aan het volgende hybride CAPI Café op dinsdag 28 oktober van 12:00-13:00 uur bij GGD Gelderland-Zuid! Tijdens dit café duiken we met dr. Tessa van Loenen, senior onderzoeker bij het Radboudumc, in het thema ‘inclusief en participatief onderzoek’. Hoe maak je onderzoek écht inclusief, en kan dat wel? In dit café bespreken we waarom het belangrijk is om onderzoek inclusiever te maken, welke aandachtspunten en valkuilen er zijn, en hoe je participatieve methoden kunt toepassen in je eigen praktijk. Je krijgt praktische handvatten om je onderzoek nog inclusiever in te richten, van het betrekken van deelnemers bij het onderzoeksontwerp tot het omgaan met praktische en ethische aspecten.
Het CAPI Café is geaccrediteerd voor artsen, verpleegkundigen, en deskundigen infectiepreventie.
Ben jij er ook bij? Meld je dan aan via onderstaande button! Je kunt het CAPI Café online bijwonen of fysiek deelnemen bij GGD Gelderland-Zuid.
Een evaluatie van PREP2PEER: een community-gedreven vangnetfonds voor PrEP gebruikers
Bodine Huffels, PhD kandidaat bij AWPG CEPHIR
Mijn naam is Bodine Huffels, ik woon in Amsterdam en heb een achtergrond in gezondheidswetenschappen. Tijdens mijn master heb ik twee wetenschappelijke stages gedaan, waarin ik enthousiast ben geworden over onderzoek. Nu ben ik eerstejaars PhD-student bij het Centrum Seksuele Gezondheid (CSGez) van de GGD Rotterdam-Rijnmond. Mijn promotieonderzoek richt zich vooral op het evalueren van alternatieve test- en preventiestrategieën binnen de soa-zorg.
Mijn eerste project richt zich op pre-expositieprofylaxe (PrEP) voor hiv in de regio Rotterdam-Rijnmond. PrEP is essentieel in hiv-preventie en zeer effectief bij goede therapietrouw. Echter, therapietrouw kan worden belemmerd door barrières, zoals de kosten van PrEP. Hoewel bij het CSGez PrEP-zorg – waaronder soa-testen – voor sleutelpopulaties gratis is, moeten cliënten zelf PrEP-pillen aanschaffen bij de apotheek. De prijs voor PrEP varieert van €16 tot €60. Voor sommigen zijn deze kosten helaas te hoog.
Om PrEP toegankelijker te maken heeft het CSGez Rotterdam-Rijnmond PREP2PEER opgezet (PREP2PEER | ggdrotterdamrijnmond.nl). PREP2PEER is een fonds dat mensen ondersteunt die PrEP niet kunnen kopen via de apotheek. Om de impact van dit fonds te vergroten en meer mensen te ondersteunen, worden PrEP-cliënten actief betrokken. Tijdens hun PrEP-consult wordt hen gevraagd of zij een financiële bijdrage aan het fonds willen doen.
Mijn onderzoek evalueert het PREP2PEER-initiatief. Daarbij staat de bereidheid tot het doen van een donatie, (economische) haalbaarheid, duurzaamheid (bv. of mensen meerdere donaties doen over tijd) en algemene acceptatie centraal. We onderzoeken hierbij ook welke factoren, zoals demografisch en sociopsychologisch, van invloed zijn.
Het PREP2PEER-project is halverwege juli begonnen en duurt 1 jaar. Uit de eerste resultaten blijkt dat iets minder dan een derde van de PrEP-cliënten een donatie doet. De eerste 50 tot 60 ingevulde vragenlijsten laten zien dat mensen overwegend positief zijn over het initiatief. Wel wordt er kritiek geuit op het Nederlandse beleid omtrent de eigen bijdrage voor PrEP.
Laatste kans! Aanmelding CAPI Academy – Het schrijven van een abstract
De volgende editie van de online CAPI Academy gaat over het schrijven van een abstract en staat gepland op dinsdag 23 september van 14:00u tot 16:00u. Tijdens deze Academy deelt dr. Anja van der Schoor, onderzoeker bij awpg Lumens, handige tips & tricks en gaan de deelnemers in groepjes aan de slag met hun eigen abstract. Ter voorbereiding op deze Academy dien je uiterlijk maandag 15 september een abstract aan te leveren. Het abstract mag in het Engels of in het Nederlands geschreven worden, met een maximum van 300 woorden. Na afloop van de Academy ontvangt elke deelnemer feedback op het aangeleverde abstract. Handig voor de call for abstracts voor het CAPI Symposium van 2026, die zeer binnenkort wordt uitgezet!
De Academy is bedoeld voor alle GGD’ers die werkzaam zijn binnen de infectieziektebestrijding, seksuele gezondheidszorg, reizigerszorg, en tuberculosebestrijding. Er zijn geen kosten verbonden aan deelname. De CAPI Academy is niet geaccrediteerd.
De Academy zit bijna vol! Wil jij een van de laatste plekken bemachtigen? Meld je dan snel aan via onderstaande button!
CAPI onderzoek gepubliceerd: Stijgende incidentie van scabiësklachten vergroot de druk op de huisartsenzorg
Saskia van der Boor en collega-onderzoekers van AWPG AMPHI publiceerden onlangs het artikel ‘X’. Wij feliciteren alle auteurs met deze mooie prestatie! Hieronder lees je een samenvatting van het artikel. Meer weten? Bekijk hier het volledige artikel.
Schurft is bezig met een opvallende comeback in Nederland en andere hoge-inkomenslanden. De huidziekte, die jarenlang relatief zeldzaam was, rukt op—maar aangezien schurft in de meeste gevallen geen meldingsplichtige aandoening is, ontbreken precieze cijfers. De huisarts is vaak het eerste aanspreekpunt bij schurftklachten – maar wat betekent dat voor de dagelijkse praktijk? Deze studie brengt de impact van de stijgende zorglast door schurft in kaart.
Voor dit onderzoek werden gegevens van vijf huisartsenpraktijken onderzocht, met in totaal bijna 40.000 ingeschreven patiënten, om de stijging van schurft in kaart te brengen. We vergeleken de periode met lage incidentie (2014–2020) met de recente piekjaren (2021–2023). Daarbij keken we naar het aantal schurftgerelateerde episodes, hoe snel patiënten naar de huisarts gingen, hoe snel artsen de diagnose stelden én hoeveel zorg er nodig was.
Het aantal schurftgevallen nam fors toe, vooral onder vrouwen en jongeren tussen 17-25 jaar oud. Ook de werkdruk liep op. Het aantal consulten zonder behandeling of vervolgactie van de huisarts daalde, terwijl voorschriften voor behandeling en verwijzingen juist toenamen. Daarentegen werden patiënten iets sneller gezien én wisten huisartsen de diagnose vaker bij het eerste consult te stellen.
Deze stijging in schurftgerelateerde zorg legt een flinke druk op de eerstelijnszorg. Huisartsen en publieke gezondheidsdiensten en zullen beter moeten samenwerken om verdere verspreiding te voorkomen. Vroege herkenning, snelle behandeling en goede samenwerking tussen zorg en beleid zijn daarbij cruciaal om de uitbraak te onderdrukken.
CAPI Quizvraag!
In de vorige editie van de nieuwsbrief vroegen we wat een belangrijke reden is dat AMR moeilijk onder controle te krijgen is op internationaal niveau. Het juiste antwoord, “landen hebben verschillende regels en protocollen rondom antibioticagebruik en infectiepreventie”, werd door 66% van onze lezers goed gekozen!
In deze editie hebben we een uitdagende quizvraag om het academische jaar af te trappen. De koffers worden weer uitgepakt… maar soms reizen er ook ziekteverwekkers mee terug naar Nederland. Welke infectieziekte wordt het vaakst gediagnosticeerd bij teruggekeerde Nederlandse reizigers in de meldingsplichtige surveillance?
Dengue
Shigellose
Malaria
Hepatitis A
Publicatie in de spotlight
Elke twee maanden zetten we een publicatie uit de tweemaandelijkse literatuur update in de spotlight. In deze nieuwsbrief lichten we het artikel: ‘How did Moroccan immigrants in the Netherlands decide with regard to their COVID-19 vaccine uptake? An exploratory qualitative study’ uit, dat is geschreven door Nora Hamdiui, Marion de Vries, Mart Stein, Rik Crutzen, Putri Hintaran, Maria van den Muijsenbergh, en Aura Timen.
Besluitvorming rondom COVID-19-vaccinatie onder Marokkaanse immigranten in Nederland
Hoewel de COVID-19 vaccinatiegraad in Nederland tijdens de COVID-pandemie vrij hoog was, waren er wel aanzienlijke verschillen tussen gemeenschappen. Zo bleek gedurende de vaccinatiecampagne dat onder mensen met een Marokkaanse migratie-achtergrond de vaccinatiegraad aanzienlijk lager was. Juist onder deze gemeenschap zag men ook een relatief hoger aantal overlijdens door COVID-19, wat de lagere vaccinatiegraad extra zorgwekkend maakte. Daarom is onderzoek gedaan naar het vaccinatiebesluitvormingsproces én het proces van vaccinatie-intentie tot vaccinatie-uptake bij Marokkaanse immigranten in Nederland.
Op basis van 29 interviews met Marokkaanse immigranten in Nederland (eerste of tweede generatie, 16 jaar en ouder) is retrospectief onderzocht hoe zij hun besluitvorming rondom COVID-19-vaccinatie hebben ervaren en vormgegeven.
In plaats van vaccinatie te beschouwen als een collectieve verantwoordelijkheid om de pandemie te bestrijden, zoals vaak werd gecommuniceerd door de overheid, bleek het voor veel respondenten vooral een persoonlijke afweging van risico’s (van de ziekte en het vaccin).
Deze afweging om zich wel of niet te laten vaccineren werd beïnvloed door zorgen over bijwerkingen, religieuze overtuigingen en de mening van familie en vrienden. Informatie kwam uit uiteenlopende bronnen, waaronder informele bronnen zoals sociale media en WhatsApp-berichten, die regelmatig in contrast stonden met formele berichtgeving. Ook hadden deelnemers het gevoel dat de formele bronnen niet transparant waren over onzekerheden en mogelijke nadelen van het vaccin. Dit leidde tot onzekerheid en wantrouwen. Veel deelnemers stelden hun beslissing uit en wachtten af hoe anderen reageerden op het vaccin. Twijfel speelde een centrale rol. Deelnemers voelden zich soms onder druk gezet door campagnes die weinig ruimte boden voor vragen of nuance. In plaats van weerstand tegen vaccinatie was er vooral behoefte aan betrouwbare, toegankelijke en eerlijke informatie die ruimte laat voor vragen en persoonlijke overwegingen.
De auteurs pleiten voor communicatie die aansluit bij de leefwereld van diverse gemeenschappen. Dat vraagt om meer dan alleen het vertalen van informatie: het vereist aandacht voor culturele context, religieuze waarden en de invloed van informele netwerken. Vertrouwen opbouwen begint bij het erkennen van twijfels en het serieus nemen van individuele zorgen. Daarbij is het essentieel om, ook buiten crisissituaties zoals pandemieën, actief samen te werken met sleutelfiguren en organisaties binnen de gemeenschap – zoals moskeeën en buurthuizen – om informatie over (nieuwe) vaccinaties toegankelijk en betrouwbaar over te brengen.
Meer weten over dit onderzoek? Lees hier het volledige artikel.
Aankomende evenementen en promoties
4 september
NVIB-webinar
13:00u-14:00 – Ontmoet de Dutch Disease Detectives
11 september
Congres Mythen, Missers, Maatwerk + Meesterwerk – Infectieuze Bedreigingen
Hotel en congrescentrum de ReeHorst, Ede
12 september
NVIB Webinar
13:00 – 14:00 – In gesprek met Christian Hoebe en Jeannine Hautvast over het begeleiden van onderzoekers
12 september
RIVM – online EPI Refereerbijeenkomst
12:30-13:30 – twee presentaties vanuit het centrum Epidemiologie en Surveillance van het RIVM. Meld je aan via EPIrefereer@rivm.nl
23 september
CAPI Academy
Schrijven van een abstract – 14:00u – 16:00u
25 september
EPI Masterclass
RIVM – 12:30u – 13:30u
Onderwerp volgt
29 september
Congres
Nationaal Congres Preventie & Gezondheid
2 oktober
PDPC Congres – Navigeren door crises – Data en besluitvorming in
onzekere tijden
Postillion Hotel & Convention Centre WTC Rotterdam
9 oktober
RIVM – online EPI Masterclass
12:30-13:30 – onderwerp volgt
28 oktober
CAPI Café – Inclusiviteit bij onderzoek
12:00 – 13:00
30 oktober
RIVM – online EPI Masterclass
12:30-13:30 – onderwerp volgt
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
