Welkom bij de CAPI Nieuwsbrief! In deze editie kondigen wij onze nieuwe scholingsmogelijkheid aan: de CAPI Academy! Ook neemt Dieuwertje Horsten je mee in haar PhD traject dat gaat over gonorroe bij mannen op het centrum seksuele gezondheid bij de GGD, en vertelt Chrissy Moonen over haar onlangs gepubliceerde onderzoek over het testen van Syrische migranten op hepatitis B en C. Verder geven we een overzicht van het CAPI Activiteitenplan voor 2025. Zoals altijd staat er weer een quizvraag voor je klaar en ook geven we een literatuurupdate. Tot slot zijn de aankomende evenementen en promoties toegevoegd aan de kalender. Veel leesplezier!
Wij zijn verheugd om ons nieuwste scholings-initiatief aan te kondigen: de CAPI Academy! In deze online workshops nemen we steeds een kleine groep deelnemers mee in één specifieke onderzoeksactiviteit. Het doel? Hands-on leren en jouw research-skills naar een hoger niveau tillen.
Op donderdag 8 mei van 14:00 uur tot 16:00 uur trappen we af met de eerste CAPI Academy: Literatuur zoeken in PubMed. De vraag “Heb ik nu wel alles gevonden?” komt vast bekend voor. In het grote bos genaamd ‘wetenschappelijke literatuur’, is het soms lastig om de juiste literatuur voor jouw onderwerp te vinden. In deze online workshop gaan we ‘hands on’ aan de slag met het systematisch zoeken van literatuur in PubMed onder leiding van informatiespecialist dr. Mitch van Hensbergen. Voor deze workshop neem je een eigen zoekvraag mee, waar je mee aan de slag gaat. We beginnen de workshop met een demonstratie in PubMed door de informatiespecialist. Daarna wordt de groep opgedeeld in break-out rooms, waarin je zelf gaat oefenen met het zoeken van literatuur die relevant is voor jouw vraagstuk. De informatiespecialist zal rouleren tussen de break-out rooms en helpen waar nodig. Na het uitwerken van de zoekvraag komt de groep weer bijeen om de uitwerkingen te bespreken, waarbij waardevolle tips worden gegeven om je zoekstring te verbeteren.
Wil online jij deelnemen aan deze CAPI Academy? Meld je dan aan via onderstaande link. Er zijn geen kosten aan deelname verbonden. Wees er snel bij, want het aantal plekken is beperkt!
Ik ben Dieuwertje Horsten, sinds begin 2024 werkzaam als PhD-onderzoeker bij CAPI vanuit AWPG Mosa. Mijn promotieonderzoek richt zich op gonorroe, een veelvoorkomende soa die door een toenemend aantal gevallen en antibioticaresistentie een steeds grotere uitdaging vormt. Ik onderzoek hoe we dit kunnen aanpakken met effectieve preventie, diagnostiek en behandeling.
Naast onderzoeker ben ik arts bij het Centrum Seksuele Gezondheid van GGD Brabant-Zuidoost. Hier doe ik soa- en PrEP-spreekuren en houd ik me bezig met medische supervisie en beleid. Deze combinatie van praktijk en wetenschap maakt mijn werk extra interessant!
PhD kandidaat Dieuwertje Horsten, AWPG Mosa
Op het CAPI Symposium ‘Besmettelijke Kennis’ presenteerde ik ons onderzoek naar de symptomen van gonorroe. Waar eerder onderzoek naar dit thema algemeen blijft – met onvoldoende onderscheid tussen klachten per lichaamslocatie of gebruik makend van enkel open vragen, waardoor het inzicht in het vóórkomen van verschillende symptomen beperkt is – werden in onze studie voor het eerst de aan- en afwezigheid van verschillende klachten per lichaamslocatie systematisch uitgevraagd. Dit werd gedaan tijdens 44.283 consulten met mannen die zich tussen 2011 en 2023 bij GGD Zuid-Limburg lieten testen op gonorroe.
Onze analyse laat zien dat afscheiding uit de plasbuis, pijn bij plassen en vaker plassen vaak voorkomen en sterk geassocieerd zijn met gonorroe bij de geslachtsdelen bij mannen. Bij heteromannen was dit bij respectievelijk 52% (OR 11.3, 95%BI 9.3-13.8), 57% (OR 4.8, 95%BI 3.9-5.8) en 22% (OR 2.5, 95%BI 2.0-3.1) en bij mannen die seks hebben met mannen (MSM) respectievelijk bij 27% (OR 9.0, 95%BI 8.0-10.2), 29% (OR 4.2 95%BI 3.7-4.7) en 13% (OR 2.2, 95%BI 1.9-2.6). Bij MSM zagen we ook een significante relatie tussen anale afscheiding (11%; OR 7.4, 95%BI 6.1-9.0), jeuk (14%; OR 2.5, 95%BI 2.1-2.9) en anale gonorroe, en keelklachten met gonorroe in de keel (10%; OR 1.5, 95%BI 1.2-1.8). Ook zagen we dat een groot deel van de gonorroe-infecties zonder klachten verloopt. Wanneer alleen mannen met gonorroeklachten getest zouden worden, zou slechts respectievelijk 42%, 28% en 11% van de infecties van de geslachtsdelen, anus en keel opgespoord worden. Dit benadrukt het belang van testen bij zowel mensen met als zonder klachten!
‘Het academiseren van de infectieziektebestrijding bij GGD’en’ – dat is de doelstelling van CAPI. Jaarlijks wordt binnen onze stuurgroep bepaald welke acties we gaan ondernemen om dit doel te bewerkstelligen. Inmiddels is de koers voor 2025 uitgezet, en we geven dan ook graag een overzicht van onze belangrijkste activiteiten. Heb je vragen over een van onze acties? Neem dan gerust contact op met info@capi-consortium.nl.
In de vorige nieuwsbrief vroegen we naar de beste beschrijving van de preventieparadox, zoals deze binnen de IZB wordt gezien. Binnen de IZB definiëren we de preventieparadox als: Een maatregel is op populatieniveau effectief, maar wordt door het individu als minder nuttig ervaren. Slechts 14% van de lezers gaf het juiste antwoord!
Ook werd in de vorige nieuwsbrief het artikel “Agile, on-demand rioolwatersurveillance voor virusinfecties” uitgelicht, waarbij ethische en juridische vraagstukken aan de orde kwamen. Dit zijn thema’s die regelmatig terugkeren in het kader van IZB-onderzoek. De quizvraag van deze editie is daarom:
Hoe wordt binnen de infectieziektebestrijding omgegaan met privacy-uitdagingen bij rioolwatersurveillance?
Door alleen geaggregeerde data op regionaal niveau te analyseren en rapporteren
Door periodiek alle verzamelde rioolwaterdata te vernietigen om langdurige opslag van gevoelige informatie te voorkomen
Door bewoners vooraf om toestemming te vragen voor rioolwateranalyse
CAPI PhD-kandidaat Chrissy Moonen publiceerde onlangs een artikel over een van haar onderzoeksprojecten, waarbij Syrische migranten werden uitgenodigd voor een hepatitis B en C test. In deze rubriek vertelt Chrissy meer over haar onderzoek. Wil je het volledige artikel lezen? Klik dan hier. Wij feliciteren Chrissy en co-auteurs met deze publicatie!
In sommige landen, zoals Syrië, komen hepatitis B- en C-infecties vaker voor dan in Nederland. Omdat deze infecties vaak jarenlang onopgemerkt blijven en ernstige leverschade kunnen veroorzaken, is testen van groot belang. In dit onderzoek nodigden we Syrische migranten van 16 jaar en ouder, woonachtig in Heerlen en Maastricht, uit voor een gratis hepatitis B en C test. De uitnodigingen werden per post verstuurd op basis van gemeentelijke registraties.
Ongeveer een derde van de uitgenodigden deed mee aan de test—een hogere opkomst dan bij vergelijkbare onderzoeken. Dit succes is waarschijnlijk te danken aan onze brede aanpak, gebaseerd op focusgroepen en literatuuronderzoek. Zo verspreidden we onder andere meertalige posters en werkten samen met moskeeën om de bekendheid van het onderzoek te vergroten.
Deelnemers waardeerden de vingerpriktest, omdat deze snel en vrijwel pijnloos was. Er werden geen actieve infecties gevonden. Taal en cultuur speelden een grote rol: meertalige materialen en cultuur sensitieve tolken waren essentieel. De meeste deelnemers spraken geen Nederlands en vulden de vragenlijst in het Arabisch in. In vervolgonderzoek richten we ons op een mogelijk meer duurzame benadering, namelijk het integreren van testen in een bestaand zorgmoment.
Welkom bij onze literatuurupdate! Hier vind je wetenschappelijke artikelen, vers van de pers, die relevant zijn voor jou als professional in de wereld van infectieziekten.
In een tijd waarin voortdurend onderzoek wordt gedaan naar infectieziekten(bestrijding), is het essentieel om op de hoogte te blijven van de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen.
Daarom hebben wij een literatuurlijst samengesteld met een selectie van artikelen die speciaal relevant zijn voor IZB-medewerkers. Elke twee maanden vullen wij deze lijst aan. Deze keer hebben we 16 artikelen toegevoegd. Bekijk hier de literatuurlijst.
Wil je meer weten over de samenstelling van deze lijst? Neem een kijkje op onze website of stuur een e-mail naar info@capi-consortium.nl.
… er dit jaar op 4 maart een nieuwe ronde voor het programma Infectieziektebestrijding 2025-2030 is geopend door ZonMw? Deze oproepen stimuleren wetenschappelijk onderzoek en helpen bij het ontwikkelen van effectieve preventie- en bestrijdingsstrategieën.
13 maart
18 maart
18 maart
25 maart
27 maart
Webinar
EPI Masterclass CIb RIVM van 12:30-13:30
(onderwerp volgt)
1 april
Deadline
RIVM regioprojecten voorjaarsronde
1 en 2 april
8 april
10 april
Webinar
EPI Masterclass CIb RIVM van 12:30-13:30
(onderwerp volgt)
11-15 april
24 april
24 april
Webinar
EPI Masterclass CIb RIVM van 12:30-13:30
(onderwerp volgt)
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
Welkom bij de februari-nieuwsbrief van CAPI! Uiteraard blikken wij in deze nieuwsbrief terug op het CAPI Symposium en ook vind je de aankondiging van het volgende CAPI Café over wet- en regelgeving bij infectieziekte-onderzoek. Daarnaast vertelt CAPI onderzoeker Merve Spronk over haar onderzoek naar gezondheidsongelijkheden bij infectieziekten, en stelt CAPI managementassistente Tamara Kleine zich voor. Ook hebben we een nieuwe quizvraag, is de kalender bijgewerkt, en staat er een nieuwe publicatie in de spotlight. Veel leesplezier!
Op donderdag 30 januari vond de tweede editie van het CAPI Symposium plaats—een leerzame en inspirerende dag die in het teken stond van onderzoek naar infectieziekte(bestrijding).
De ochtendkeynote werd verzorgd door Prof.dr. Maarten Schim van der Loeff, bijzonder hoogleraar epidemiologie van seksueel overdraagbare infecties bij het UMC Amsterdam, met zijn presentatie “Is voorkomen beter dan genezen?”. Hij belichtte beide kanten van deze vraag. Ja, preventie is bewezen effectief, vooral bij vaccinaties, maar hoe zit het met preventief antibioticagebruik, bijvoorbeeld bij doxy-PrEP? Hij besprak de uitdagingen van preventie, zoals het risico op antibioticaresistentie, en benadrukte het belang van nuance en kritisch nadenken.
Tijdens de parallelsessies gaven 37 onderzoekers presentaties over uiteenlopende thema’s, van uitbraakonderzoeken en vaccinatiebereidheid tot seksuele gezondheid en testen & screenen. Elke sessie bood ruimte voor boeiende discussies en waardevolle uitwisseling tussen de sprekers en het publiek. Er werden veel nieuwe ideeën gedeeld en inspiratie opgedaan. Regelmatig klonk vanuit de sprekers het antwoord: “Goede vraag, ik ga dit verder uitzoeken,” terwijl in het publiek enthousiast aantekeningen werden gemaakt. Gesprekken werden vol op voortgezet tijdens de pauzes. Deelnemers en sprekers wisten elkaar goed te vinden voor verdere verdieping en netwerkmogelijkheden.
De tweede keynote spreker, wetenschapsjournalist Jop de Vrieze, actief bij onder anderen de Groene Amsterdammer en NTVG, gaf een interactieve presentatie over “Dealen met de media”.
Na uitwisseling over ervaringen met de media vanuit het publiek, gaf hij een aantal inzichten over omgaan met de media: de media werken goed met duidelijke feiten en transparantie over wat (nog) onbekend is. Het is belangrijk om als onderzoeker aan te geven waar de eigen expertise stopt en helder te communiceren over wanneer er meer informatie beschikbaar komt. Zijn tip: vermijd “beleidstaal” en probeer niet de taal of insteek van het nieuwsbericht te controleren—al is factchecken van het artikel wel van belang.
Het CAPI Symposium onderstreepte het belang van samenwerken, de meerwaarde van het delen van voorlopige onderzoeksresultaten, en toonde een mooi overzicht van lopend onderzoek binnen GGD’en en AWPG’en. Voor onderzoekers is het een waardevolle stap om resultaten te delen met de GGD-praktijk en relevante doelgroepen. Tegelijkertijd is het een goed moment om stil te staan bij andere manieren van kennisdeling en het verspreiden van resultaten naar de juiste doelgroepen. Hierover lees je meer in het CAPI Stappenplan voor kennisdisseminatie.
Namens CAPI bedanken we alle sprekers voor hun inzet en alle deelnemers voor hun enthousiaste bijdrage. Wij kijken terug op een geslaagde dag—hopelijk jullie ook! Tot volgend jaar!
Ik werk sinds 2024 als PhD student bij de GGD Amsterdam bij AWPG Het Sarphati Initiatief. Ik focus met name op gezondheidsongelijkheid bij infectieziekten. Factoren zoals armoede, ongelijkheid en sociale determinanten van gezondheid verhogen de prevalentie en incidentie van infectieziekten en belemmeren de effectiviteit van preventieve maatregelen.
Om de preventie van infectieziekten in de algemene bevolking te optimaliseren, is het belangrijk om inzicht te hebben in de distributie en interacties van determinanten van infectieziekten in belangrijke doelgroepen. Mijn PhD-project bestudeert deze patronen met betrekking tot twee thema’s: 1) post-COVID onder groepen met een migratieachtergrond; en 2) kinkhoestvaccinatie bij zwangere vrouwen en hun kinderen.
Ik zal binnenkort mijn eerste studie over de prevalentie en determinanten van post-COVID onder zes etnische groepen in Amsterdam afronden. Ik ben ook van plan om mijn tweede studie, die zich richt op post-COVID en langdurige uitkomsten zoals ernstige vermoeidheid en depressie in dezelfde studiepopulatie, dit jaar af te ronden. Tegelijkertijd voeren we studies uit naar de mogelijke factoren die de opkomst van maternale kinkhoestvaccinatie beïnvloeden in verschillende etnische groepen, in samenwerking met verschillende studiegroepen van GGD Rotterdam, RIVM SocioVax en verschillende afdelingen van GGD Amsterdam. Na deze studies ben ik van plan een kwantitatieve studie over maternale kinkhoestvaccinatie op te zetten. Tegen het einde van mijn PhD-project wil ik meerdere uitgebreide studies uitgevoerd hebben met als doel ons begrip van ongelijkheden in infectiepreventie te vergroten, met name bij groepen met een migratieachtergrond. Op deze manier hoop ik bij te dragen aan het verminderen van ongelijkheden in de infectieziektepreventie.
Ik heb geneeskunde gestudeerd aan de Selçuk Universiteit in Turkije. Daarna heb ik mijn specialisatie in huisartsgeneeskunde behaald aan de Dokuz Eylül Universiteit. Ik ben in 2020 naar Nederland gekomen om bij mijn man te gaan wonen. Hier heb ik epidemiologie gestudeerd aan de Universiteit Utrecht en besloot ik mijn carrière als onderzoeker voort te zetten. Ik ben met name geïnteresseerd in het bijdragen aan de opbouw van een inclusievere en effectievere publieke gezondheidszorg. Ik vind het leuk om verschillende kwantitatieve onderzoeksmethoden te integreren, met sociale wetenschappen om een meer holistisch begrip van volksgezondheidskwesties te ontwikkelen en de gezondheidresultaten van verschillende bevolkingsgroepen te verbeteren.
In mijn vrije tijd maak ik graag muziek en schilder ik. Ik geloof dat mijn medische opleiding een aanzienlijke invloed heeft gehad op de kunst die ik creëer. De afgelopen twee jaar heb ik deelgenomen aan de “I Art My Science”-tentoonstelling van de Universiteit Utrecht (Merve Spronk | IAMS). Ook geniet ik van reizen, het luisteren naar podcasts over geschiedenis, filosofie en de computerspellen die ik speel.
Er staat weer een hybride CAPI Café gepland! Deze editie vindt plaats op 11 maart van 12:00-13:00 bij de GGD Amsterdam. Dr. Marjolein Booij, onderzoekscoördinator bij de afdeling infectieziekten van GGD Amsterdam, neemt ons mee in de geldende wet- en regelgeving bij het doen van medisch wetenschappelijk onderzoek met mensen. Daarbij richt zij zich op infectieziekte-onderzoek op de GGD. Welke processen moeten worden doorlopen voorafgaand aan het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek, zodat voldaan wordt aan wet- en regelgeving (o.a. WMO, AVG, WGBO)?
Marjolein licht deze stappen toe en verwijst naar relevante informatiebronnen, zoals websites, maar ook naar bepaalde medewerkers die vanuit hun expertise de onderzoekers kunnen adviseren. Onderwerpen die aan bod komen zijn het verschil tussen WMO en niet-WMO plichtig onderzoek, het DPIA-proces, nader gebruik van data (zoals retrospectief onderzoek met zorgdata) en het verschil tussen pseudonieme en anonieme data. Ben je er ook bij op 11 maart? Meld je dan aan! Je kunt zowel online als fysiek deelnemen.
In de vorige quizvraag hebben we jullie gevraagd wat jullie graag (vaker) terug willen zien in de nieuwsbrief. Hieruit kwam duidelijk naar voren dat jullie graag meer informatie over lopend of afgerond CAPI onderzoek ontvangen, en dat de literatuurupdate vaker terug mag komen. We gaan kijken hoe we dit kunnen verwerken in de nieuwsbrief, en willen jullie bedanken voor de input!
Tijdens het symposium stond Prof.dr. Maarten Schim van der Loeff stil bij het belang van preventie. Hoewel de algehele conclusie van zijn presentatie was dat voorkomen beter is dan genezen (met een aantal nuances), blijkt preventie in de praktijk ingewikkeld. Dit komt onder andere door de zogenoemde preventieparadox. Daarom is de quizvraag van deze nieuwsbrief:
Wat is de meest passende beschrijving van de preventieparadox, zoals we deze zien binnen de infectieziektebestrijding?
Een maatregel is op populatieniveau zeer effectief, maar kan door het individu als minder nuttig worden ervaren, zoals bijvoorbeeld een vaccinatie.
Als maatregelen in het verleden efficiënt succesvol zijn geweest en de dreiging van een infectieziekte is afgenomen, kunnen mensen minder geneigd zijn om de maatregelen te blijven volgen omdat ze het risico op het krijgen van de infectieziekte als laag inschatten.
Succesvolle preventie leidt vaak tot een situatie waarin beleidsmakers en het publiek het belang van preventie onderschatten. Hierdoor kunnen financiering en implementatie van preventieve strategieën in gevaar kunnen komen.
Een succesvolle preventieve maatregel voorkomt dat een ziekte zich verspreidt, waardoor het publiek kan denken dat de ziekte nooit een serieus probleem was, wat leidt tot weerstand tegen verdere preventie-inspanningen.
Mijn naam is Tamara Kleine en sinds 2019 werk ik met veel enthousiasme bij de GGD Zuid-Limburg. Ik ben gestart bij het secretariaat van SIM (Seksuele Gezondheid, Infectieziektebestrijding en Milieu), en in 2023 heb ik de overstap gemaakt naar de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Mosa.
Deze verandering heeft gezorgd voor meer uitdaging en nieuwe werkzaamheden, die ik met veel plezier uitvoer. Momenteel vervul ik de functie van managementassistent voor zowel AWPG Mosa als CAPI.
Mijn werkzaamheden zijn divers en omvatten onder andere het bieden van ondersteuning aan CAPI en de AWPG Mosa, het notuleren van vergaderingen, het ondersteunen van verschillende projecten en het uitvoeren van organisatorische en administratieve taken. Wat ik vooral waardeer in mijn werk, is de afwisseling, het contact met collega’s, en de mogelijkheid om als aanspreekpunt te fungeren en problemen op te lossen. Ik geniet van de fijne samenwerking met mijn collega’s en de uitdaging die het meebrengt om nieuwe taken op te pakken. Daarnaast neem ik ook deel aan de Ondernemingsraad (OR) bij de GGD Zuid-Limburg.
Donderdag 30 januari is het CAPI Symposium geweest. Hier heb ik de CAPI-collega’s ondersteund bij onder andere de accreditatieaanvraag, het versturen van de uitnodiging, en ben ik die dag zelf aanwezig geweest als host.
In mijn vrije tijd breng ik graag tijd door met vrienden en familie.
Elke twee maanden zetten we een publicatie uit de tweemaandelijkse literatuur update in de spotlight! In deze nieuwsbrief lichten we het artikel “Agile, on-demand wastewater surveillance of virus infections to support pandemic and outbreak response in Rotterdam-Rijnmond, the Netherlands, 2020 to 2022” uit, dat is geschreven door Emma Besijn, Jane Whelan, Paul Bijkerk, Gregorius J Sips, Jeroen Langeveld, Ray W Izquierdo-Lara, Elvira van Baarle, Remy Schilperoort, Marion P G Koopmans, Miranda de Graaf, Gertjan Medema, en Ewout Fanoy.
Rioolwatersurveillance kan een krachtige manier zijn om infectieziekten vroegtijdig te signaleren. Door rioolwater te bemonsteren en in het lab pathogenen te identificeren, kunnen uitbraken snel worden opgespoord en infectietrends in kaart worden gebracht. Vaak wordt zo’n proces uitgevoerd bij grote waterzuiveringsinstallaties met dure apparatuur. Kleinschaligere toepassingen, zoals in rioolputten, zouden echter kansen bieden om lokaal transmissie inzichtelijk te maken en gericht actie te kunnen ondernemen.
Recent zijn kleine, goedkope en eenvoudig te gebruiken passieve samplers ontwikkeld, gevalideerd voor SARS-CoV-2 detectie. De vraag is echter: hoe toepasbaar en betrouwbaar zijn ze? Om dit te onderzoeken heeft de GGD Rotterdam-Rijnmond zes pilotstudies uitgevoerd, waarin ‘on-demand’ rioolwatersurveillance werd toegepast voor SARS-CoV-2 (inclusief varianten) en Mpox. In deze studies werden deze kleine passieve samplers in rioolbuizen geplaatst en monsters met PCR geanalyseerd.
De resultaten zijn veelbelovend. Lokale transmissieplekken van SARS-CoV-2 werden succesvol geïdentificeerd, Omicron-varianten werden snel gedetecteerd en er werd geen opkomende Mpox-transmissie vastgesteld. Passieve bemonstering blijkt daarmee een betrouwbare methode voor plaatselijke surveillance. Een groot voordeel van passieve bemonstering ten opzichte van andere vormen van rioolwatersurveillance is dat het mogelijk maakt om kleine of lokale populaties in beeld te brengen die zich mogelijk in kwetsbare situaties bevinden. Echter spelen er daarbij ook ethische en juridische vraagstukken. Het is daarom ook essentieel om gemeenschappen vroeg te betrekken, samen te werken met belanghebbenden, en duidelijke protocollen op te stellen voor bemonstering, datagebruik en privacy.
Dit onderzoek bevestigt de toepasbaarheid en haalbaarheid van passieve bemonstering voor real-time surveillance van infectieziekten. Deze surveillance-methode zou ook breder kunnen worden toegepast op meerdere pathogenen. Een innovatieve stap naar gerichte, real-time infectieziektebestrijding!
Meer weten over de resultaten van dit onderzoek? Lees hier het volledige artikel.
13 februari
Symposium
1ste Nederlandse Vaccinatiedag
13 februari
14 februari
9 maart
Deadline
Indienen abstracts/posters voor transmissiedag RIVM
10 maart
Webinar
NVIB Wetenschapscommissie Webinar:
Hoe organiseer je een succesvolle journalclub?
11 maart
13 maart
Webinar
EPI Masterclass CIb RIVM (onderwerp volgt)
18 maart
25 maart
Symposium
RIVM Transmissiedag
27 maart
Webinar
EPI Masterclass CIb RIVM (onderwerp volgt)
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
Welkom bij de eerste CAPI Nieuwsbrief van het nieuwe jaar, waarin wij allereerst iedereen een heel gezond en gelukkig 2025 wensen! In deze nieuwsbrief blikken we terug op wat we vorig jaar gedaan hebben en hebben we het over de financiering voor 2025. Ook horen we graag wat jullie dit jaar (meer) terug willen zien in de nieuwsbrief; kijk hiervoor bij de quizvraag! Daarnaast stellen programmaleider Jeannine Hautvast en communicatieadviseur Stijn van Hall zich voor, geven we een update over recente literatuur en sluiten we de nieuwsbrief af met de kalender voor de komende twee maanden.
2025 is gestart, maar we nemen nog even de tijd om terug te blikken op 2024: een jaar vol groei, kennisdeling en verbinding voor CAPI.
2024 begon feestelijk met het eerste CAPI symposium “besmettelijke kennis”, waar 32 onderzoekers inspirerende presentaties gaven voor ruim 170 bezoekers. Ook werden begin 2024 nieuwe onderzoeksprojecten gestart: 8 PhD-kandidaten en 9 jaaronderzoekers gingen aan de slag met uiteenlopende projecten.
Voor de aftrap van deze projecten organiseerden we een kick-off bijeenkomst, waar onderzoeksplannen enthousiast werden gedeeld. We sloten het jaar af met een wrap-up voor de jaaronderzoekers, waarin we samen nadachten over hoe de onderzoeksresultaten het beste in de praktijk konden landen.
Daarnaast vonden er drie CAPI cafés plaats: interactieve hybride lunchbijeenkomsten met 70 tot 130 deelnemers (IZB-medewerkers van het hele land) per sessie. Ook deelden we drie masterclasses met als thema “van praktijkprobleem naar wetenschappelijke publicatie” en organiseerden we samen met ImpactAll communicatie- en presentatietrainingen. In 2024 werd tevens een privacywerkgroep opgezet, die fungeert als platform voor het delen van juridische obstakels en privacydocumenten. Verder organiseerden we meedenksessies met GGD’en om knelpunten en benodigdheden rondom het doen van wetenschappelijk onderzoek te bespreken.
Onze website, gelanceerd in januari 2024, heeft inmiddels al 2300 bezoekers bereikt, en deze nieuwbrief wordt maandelijks door maar liefst 375 abonnees gelezen! Dank aan alle lezers, geïnteresseerden, en deelnemers aan onze evenementen voor jullie enthousiasme van afgelopen jaar. Met frisse energie gaan we 2025 tegemoet en blijven we ons inzetten voor onze activiteiten en doelen!
Ik ben Jeannine Hautvast, arts M+G, en ik werk bij de GGD Gelderland-Zuid als één van de artsen van het team Infectieziekten. Daarnaast werk ik bij de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc als senior-onderzoeker en docent.
Samen met een andere academische werkplaats hebben we in januari 2023 CAPI opgezet en sinds die start ben ik betrokken als projectleider. Ik ben coördinator van de academische werkplaats publieke gezondheid AMPHI, thema Infectieziekten.
Bij AMPHI begeleid ik samen met een team van senior-onderzoekers promovendi, junior-onderzoekers, 2e fase aios, en studenten bij hun onderzoek. Daarnaast adviseren we GGD-onderzoekers van de AMPHI-GGDen bij hun RIVM-regio projecten en organiseren we regelmatig voor de GGDen onderzoekwebinars (de tele-ARENA’s). De vijf werkplaatsen, die bij CAPI betrokken zijn, zijn allemaal in 2006 gestart, en hebben vanuit de startsubsidie toendertijd een mooie basis gelegd voor het doen van praktijk-gebaseerd infectieonderzoek. Nu hebben we met de VIP-subsidie kunnen uitbouwen naar nog meer geïnteresseerde GGD-medewerkers die zich willen ontwikkelen tot onderzoeker en hebben we gezamenlijk ons kunnen richten op een nog bredere set van relevante onderzoeken.
En als laatste nog klein tipje van mijn privéleven: om de drukte van mijn werk van me af te laten glijden, doe ik aan Pilatus, ga naar de sportschool, zing ik in een klassiek koor, en word ik blij van (meerdaagse) wandelingen.
We zijn ontzettend blij om te kunnen melden dat CAPI in 2025 wederom bijna 4 miljoen euro van het Ministerie van VWS ontvangt! Hierdoor kunnen we ons blijven inzetten om de academisering van de infectieziektebestrijding bij GGD’en te versterken. Dit betekent ook dat de 16 PhD trajecten die de afgelopen twee jaar bij de verschillende werkplaatsen zijn gestart, in 2025 worden voorgezet. Ook starten er twee onderzoekers in 2025 bij AWPG Lumens.
Daarnaast zetten we de middelen in om scholing op het gebied van wetenschappelijk onderzoek te blijven organiseren en om kennis van infectieziekte-onderzoek voor én door GGD’en te delen. Als CAPI stuurgroep zijn we ontzettend opgelucht dat we in 2025 door kunnen blijven gaan met onze activiteiten. Het blijft wel spannend of we het programma ook op de lange termijn mogen voortzetten.
In de vorige nieuwsbrief stelden we jullie een kerstige quizvraag, die ging over het effect van een kerstbezoek aan de schoonfamilie op de darmflora. In een onderzoek werd een afname van de ruminococcus-bacterie in de darmflora gevonden, wat ook bij stress en depressie wordt gezien. Van alle lezers die de quizvraag hebben beantwoord, gaf 65,5% het juiste antwoord!
Met de start van het nieuwe jaar willen we graag horen wat onze lezers interessant vinden om terug te zien in de CAPI nieuwsbrief. Daarom vragen we jullie:
Wat voor inhoud zou je graag (meer) zien in de CAPI nieuwsbrief?
Informatie over lopend/afgerond CAPI onderzoek
Literatuurupdate van relevant IZB onderzoek
Informatie over onderzoeksmethoden
Updates over acties van CAPI
Andere suggesties? Mail ons via: info@capi-consortium.nl
Ik ben Stijn van Hall, communicatieadviseur voor CAPI en AWPG Mosa vanuit GGD Zuid-Limburg. In de communicatie voor CAPI raak ik geïnspireerd door de passie van alle onderzoekers en de waardevolle inzichten die uit de onderzoeken komen. Als ik kan bijdragen aan het succes van het onderzoek door een vertaling naar de praktijk, het bereiken van de juiste doelgroepen en het verbinden van mensen en kennis ga ik vrolijk naar mijn werk.
Deze nieuwsbrief is een van de resultaten van mijn werk bij CAPI. Ik hoop dat jij als lezer ook inspiratie en waardevolle inzichten uit deze nieuwsbrief haalt. Heb je suggesties of ideeën voor deze nieuwsbrief laat het mij dan vooral weten. Communicatie is tegenwoordig niet voor niets een interactief vakgebied.
Buiten mijn werk geniet ik van verhalen in elke vorm. Van boek tot film en van podcast tot spel. Ik ben dan ook vaak terug te vinden in het filmhuis Lumière in Maastricht, met een goed boek op de bank of bij vrienden met een tafel vol spel en avontuur.
Welkom bij onze literatuurupdate! Hier vind je wetenschappelijke artikelen, vers van de pers, die relevant zijn voor jou als professional in de wereld van infectieziekten.
In een tijd waarin voortdurend onderzoek wordt gedaan naar infectieziekten(bestrijding), is het essentieel om op de hoogte te blijven van de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen.
Daarom hebben wij een literatuurlijst samengesteld met een selectie van artikelen die speciaal relevant zijn voor IZB-medewerkers. Elke twee maanden vullen wij deze lijst aan. Deze keer hebben we 18 artikelen toegevoegd. Bekijk hier de literatuurlijst.
Wil je meer weten over de samenstelling van deze lijst? Neem een kijkje op onze website of stuur een e-mail naar info@capi-consortium.nl.
23 januari
Deadline
Aanmelden CAPI Symposium
27 januari
30 januari
13 februari
Symposium
1ste Nederlandse Vaccinatiedag
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
Welkom bij de laatste CAPI nieuwsbrief van dit jaar! In deze editie vind je de CAPI Masterclass over het schrijven van een wetenschappelijk artikel, lees je over het onderzoek over schurft in Nederland door PhD kandidaat Sunia Somra, en maak je kennis met CAPI programmaleider Janneke Heijne. Ook blikken we terug op de wrap-up bijeenkomst van de CAPI jaaronderzoekers van 2024 en geven we een terugkoppeling over de CAPI meedenksessies die dit najaar met GGD’en werden gehouden. Verder vind je in deze nieuwsbrief een kerstige quizvraag, de kalender met aankomende evenementen en promoties, én de publicatie in de spotlight, die deze keer gaat over de maternale kinkhoestvaccinatie. Veel leesplezier en alvast fijne feestdagen gewenst!
Op dinsdag 12 november kwamen de CAPI jaaronderzoekers van 2024 bijeen tijdens een online wrap-up sessie. Het doel? Samen nadenken over hoe ze hun onderzoeksresultaten effectief kunnen delen en benutten. Hoe zorg je dat de juiste boodschap bij de juiste doelgroep terecht komt? En wat als je onderzoek meerdere doelgroepen heeft? De sessie bracht veel discussie met creatieve ideeën teweeg, waaronder:
En wat als je ideeën hebt, maar de expertise in het ontwikkelen van een symposium of een filmpje niet bezit? In je netwerk zit vast iemand die zoiets al eerder heeft gedaan en je verder kan helpen. Dat bleek ook uit deze wrap-up: samen komen we verder!
Wij bedanken de CAPI jaaronderzoekers voor hun actieve bijdrage en wensen hun veel succes met het uitvoeren van hun plannen!
Ik ben in 2023 getart met mijn PhD-onderzoek bij GGD Rotterdam-Rijnmond en Erasmus MC. Mijn onderzoek richt zich op schurft in Nederland. In de afgelopen jaren is het aantal gevallen van schurft in Nederland en andere Europese landen sterk toegenomen. Mijn onderzoek richt zich op factoren die verspreiding van schurft bevorderen en hoe we schurft beter kunnen voorkomen.
Voor mijn eerste paper, dat inmiddels is ingediend, hebben we onderzocht in hoeverre studenten met schurft al hun contacten waarschuwen en welke factoren daarop van invloed zijn. Vijftien studenten die recent schurft hadden gehad, namen deel aan semigestructureerde diepte-interviews.
De resultaten laten zien dat de meeste studenten hun contacten tijdig informeren, behalve bij losse bedpartners en minder hechte contacten, die vaak te laat of helemaal niet worden geïnformeerd. Twijfels over de bron van de infectie en de effectiviteit van de behandeling spelen een rol, net als negatieve emoties en het stigma buiten de studentenkring. Toekomstige interventies zouden deze belemmeringen moeten aanpakken, bijvoorbeeld door studenten bewust te maken van de gevolgen van het niet informeren van losse contacten en door het tegengaan van stigmatiserende opvattingen.
Daarnaast hebben we 15 studenten geïnterviewd die in contact zijn geweest met iemand met schurft, met als doel inzicht te krijgen in hoeverre zij de aanbevolen maatregelen naleven en welke sociaalpsychologische factoren hierbij een rol spelen. Verder onderzoeken we het zorgtraject van mensen die de huisarts bezoeken omdat ze denken dat ze schurft hebben of omdat ze in contact zijn geweest met iemand die besmet is. Dit is een kwantitatief onderzoek en hiervoor maken we gebruik van gegevens van Rijnmond Gezond, een database met informatie van huisartsen, zoals diagnoses en medicijngebruik.
Tijdens mijn studie gezondheidswetenschappen ontdekte ik mijn passie voor onderzoek. Mijn interesse in infectieziekten begon echter bij de GGD Haaglanden, waar ik epidemiologisch onderzoek naar COVID-19 verrichtte. In mijn vrije tijd breng ik graag tijd door met mijn 11 maanden oude zoontje of sta ik in de keuken om iets lekkers te bakken.
In oktober 2024 organiseerde CAPI een drietal online meedenksessies met afgevaardigden van de GGD IZB-teams met het doel om knelpunten en benodigdheden rondom het doen van wetenschappelijk onderzoek bij GGD’en te bespreken. IZB professionals van 15 verschillende GGD regio’s gaven hun input tijdens deze sessies. Deze input geeft CAPI richting voor mogelijke ontwikkelpunten in het kader van academisering van GGD’en. Lees hier het uitgebreide verslag van de meedenksessies.
Het hoofdpunt dat naar voren kwam, is de landelijke behoefte aan een plek waar je terecht kan om hulp te vragen bij onderzoek. Hoewel CAPI niet de capaciteit heeft om uitgebreide inhoudelijke ondersteuning te bieden, zetten we ons netwerk graag in om collega’s te helpen waar mogelijk. Heb je een vraag over bijvoorbeeld juridische ondersteuning, onderzoeksvragen of methodes, expertises van de verschillende academische werkplaatsen, of een vraag over onderzoeksprocessen? Stuur je vraag naar info@capi-consortium.nl en CAPI zal je, indien mogelijk, verbinden met een collega binnen een AWPG die meer weet over jouw vraag. Voor uitgebreide inhoudelijke ondersteuning (bijvoorbeeld het meeschrijven aan een DPIA of onderzoeksvoorstel), kun je contact zoeken met andere GGD-collega’s of een AWPG.
Samen met GGD GHOR Nederland werkte CAPI aan een reeks VIP-masterclasses, waarin de verschillende stappen van het doen van praktijkgericht onderzoek worden behandeld. Prof.dr. Christian Hoebe en dr. Ymke Evers maakten de onderzoeks-cyclus rond met de derde en daarmee laatste masterclass, getiteld ‘Het schrijven van een internationaal wetenschappelijk artikel’. In deze masterclass leer je hoe je van jouw onderzoek tot een gestructureerde publicatie komt die écht impact maakt. Waar moet je allemaal rekening mee houden? Hoe breng je structuur aan? En wat is een goede titel? Christian en Ymke nemen je mee in alle stappen en geven je praktische handvatten die je kunt toepassen terwijl je zelf aan het schrijven bent. Veel kijkplezier!
In de vorige nieuwsbrief vroegen we wat de belangrijkste uitdaging is voor het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) in de volksgezondheid bij het voorspellen van ziekte-uitbraken. Het juiste antwoord was dat AI-systemen vaak grote hoeveelheden goed georganiseerde gegevens nodig hebben, die in de publieke gezondheidszorg niet altijd beschikbaar zijn. Van alle lezers die de quizvraag hebben beantwoord gaf 36% het juiste antwoord!
Voor deze nieuwsbrief hebben we een quizvraag opgesteld die past bij de tijd van het jaar.
Welk effect van een kerstbezoek aan de schoonfamilie op de darmflora werd in een onderzoek ontdekt?
De darmflora werd gezonder door de positieve effecten van het samenzijn met familie op de algehele gezondheid.
Er was een afname van de ruminococcus-bacterie in de darmflora, wat ook bij stress en depressie wordt gezien.
Het eten van kerstmaaltijden met veel vlees en vetten maakte de darmflora gezonder.
De samenstelling van de darmflora bleef onveranderd.
Sinds april vorig jaar werk ik als Programmaleider voor CAPI namens het Sarphati Initiatief. Het Sarphati initiatief is de academische werkplaats publieke gezondheid voor de regio Noord-Holland en Flevoland. Het is een samenwerkingsverband tussen onder andere de afdeling Infectieziekten van het Amsterdam UMC en de GGD’en in de regio.
Binnen de werkplaats ben ik projectleider voor infectieziekten.
Bij CAPI richt ik me breed op het academiseren van GGD’en. Zo gaf ik een Masterclass met de titel “Van onderzoeksvraag naar resultaten” en modereerde ik het eerste CAPI-café. Daarnaast begeleid ik verschillende onderzoekers die verbonden zijn aan CAPI en/of het Sarphati Initiatief.
Naast mijn rol bij CAPI en het Sarphati Initiatief ben ik hoofd van het team Onderzoek en Preventieontwikkeling bij de GGD Amsterdam. Ons team voert een breed scala aan onderzoeken uit, vrijwel allemaal gericht op het verbeteren of (wetenschappelijk) onderbouwen van beleid rond infectieziektebestrijding. Het team werkt interdisciplinair, met een nauwe samenwerking tussen praktijk, onderzoek, beleid en onderwijs.
Van oudsher ligt onze focus op de preventie en bestrijding van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa). Een voorbeeld hiervan is de Amsterdam Cohort Studies, een van de langstlopende hiv-onderzoeken ter wereld, dat al meer dan 40 jaar loopt. Dit cohort heeft een belangrijke rol gespeeld in onze huidige kennis over hiv en is een succesvolle samenwerking tussen de GGD Amsterdam en het Amsterdam UMC. Zelf hou ik mij ook bezig met het ontwikkelen van rekenmodellen om de impact van maatregelen op verspreiding te berekenen, met een focus op antimicrobiële resistentie.
Voordat ik bij CAPI begon, werkte ik 10 jaar bij het RIVM als senior onderzoeker, en later als (plaatsvervangend) afdelingshoofd van de soa groep. In mijn vrije tijd luister ik graag naar podcasts, maak ik wandelingen (bij voorkeur in de bergen), en doe ik regelmatig aan bootcamp. En koffiedrinken natuurlijk – dat blijft toch wel mijn favoriete bezigheid!
Elke twee maanden zetten we een publicatie uit de tweemaandelijkse literatuur update in de spotlight! In deze nieuwsbrief lichten we het artikel “Insights into maternal pertussis vaccination counselling: a qualitative study on perspectives and experiences among midwives and gynaecologists in the Netherlands” uit, dat is geschreven door Veja Widdershoven, Eveline van Eerd, Marije Pfeyffer, Liesse Vanderhoven, Amanja Verhaegh-Haasnoot, Rianne Reijs en Christian Hoebe.
De maternale kinkhoestvaccinatie (MKV) is een effectieve manier om pasgeborenen te beschermen tegen bepaalde infectieziekten. Verloskundigen hebben de taak om de MKV kort te bespreken, informatiefolders uit te delen en hun cliënten door te verwijzen naar de JGZ. Toch blijft de vaccinatiegraad voor de MKV in Nederland laag, met slechts 64%.
Onderzoek toont aan dat MKV aanbevelingen van zorgprofessionals een grote invloed hebben op de vaccinatiebereidheid van zwangere vrouwen. Maar welke factoren beïnvloeden de manier waarop verloskundigen en gynaecologen deze vaccinatie bespreken? Om dit te onderzoeken voerde Veja Widdershoven interviews uit met 14 zorgprofessionals (verloskundigen en gynaecologen). Dit onderzoek bracht obstakels en mogelijkheden aan het licht die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van betere strategieën om de vaccinatiegraad te verhogen.
Uit de interviews bleek dat zorgprofessionals in deze studie een vergelijkbare aanpak hanteren: ze vragen naar de kennis van cliënten over de MKV, geven basisinformatie over de vaccinatie en delen flyers uit. Tegelijkertijd kwamen er verschillende uitdagingen naar voren. Zorgprofessionals proberen neutraal te blijven en vermijden vaak een expliciete aanbeveling om wel of niet te vaccineren, hoewel ze zich bewust zijn van hun invloed op de besluitvorming van cliënten. Tijdgebrek, onduidelijkheid over verantwoordelijkheden en een gebrek aan financiële ondersteuning vormen belangrijke obstakels. Daarnaast voelen sommige zorgprofessionals zich onzeker over het beantwoorden van lastige vragen of over het omgaan met vaccinatietwijfel.
De zorgmedewerkers benadrukken het belang van neutrale voorlichting, zodat er een onafhankelijke keuze gemaakt kan worden over de MKV. Om de vaccinatiegraad te verhogen is het belangrijk om zorgprofessionals te ondersteunen met duidelijke richtlijnen, extra training en financiële compensatie voor hun tijdsinvestering. Dit onderzoek benadrukt de noodzaak van gerichte interventies om zorgprofessionals beter in staat te stellen om de MKV effectief te promoten.
Ben je geïnteresseerd en wil je meer weten over dit onderzoek? Lees dan hier het volledige artikel.
12 december
15 december
Deadline
Abstract submissions NVMM spring meeting
17 januari
Bijeenkomst
(Pandemische) Paraatheid bijeenkomst bij het RIVM voor verpleegkundigen, artsen, beleidsmedewerkers, communicatieadviseurs, coördinatoren LFI implementatie, epidemiologen en managers betrokken bij IZB op de GGD.
23 januari
Deadline
Aanmelden CAPI Symposium 2025
30 januari
CAPI Symposium 2025
Het tweede CAPI Symposium – besmettelijke kennis in Utrecht
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
Welkom bij een goed gevulde editie van de CAPI Nieuwsbrief! In deze editie vind je de aanmeldlink voor het CAPI Symposium 2025. Ook maak je kennis met twee CAPI jaaronderzoeken: Senne Wijnen vertelt over haar afgeronde jaaronderzoek over post-COVID en Lotte Werner geeft een kijkje in haar onderzoek over de EZI-PrEP studie. Ook vertelt PhD-kandidaat Maarten de Jong over zijn onderzoek rondom rioolwatersurveillance, waar hij onlangs een artikel over publiceerde, en blikken we terug op het CAPI Café over het gebruik van AI voor vroege uitbraakdetectie. Verder vind je in deze nieuwsbrief een nieuwe quizvraag, de literatuurupdate, én de kalender met aankomende evenementen en promoties. Veel leesplezier!
Op donderdag 30 januari 2025 organiseren we de tweede editie van het jaarlijkse CAPI Symposium – Besmettelijke kennis in Utrecht. Dit symposium staat in het teken van onderzoek op het vlak van infectieziektebestrijding, seksuele gezondheid, reizigersadvisering, en tuberculosebestrijding, uitgevoerd door en voor GGD’en. Naast presentaties over praktijkgericht infectieziekten-onderzoek door GGD’en en AWPG’en, staan dit jaar de keynote lectures ‘Is voorkomen beter dan genezen?’ door Prof.dr. Maarten Schim van der Loeff en ‘’Dealen met de media’ – volksgezondheidsonderzoek door de lens van een journalist’ door onafhankelijk wetenschapsjournalist Jop de Vrieze op het programma. Ben jij er ook bij? Meld je dan uiterlijk 23 januari 2025 aan.
Wil jij de onderzoeksresultaten van jouw infectieziekten-onderzoek presenteren op het CAPI Symposium? Tot en met 22 november 2024 staat de call for abstracts open.
CAPI PhD-kandidaat Maarten de Jong publiceerde onlangs een artikel over een van zijn onderzoeksprojecten over rioolwatersurveillance. In deze rubriek vertelt Maarten over zijn onderzoek. Wil je het volledige artikel lezen, klik dan hier. Wij feliciteren Maarten met zijn publicatie!
Bij sommige infectieziekten, zoals hepatitis A, kan een geïnfecteerd persoon geen klachten hebben maar toch anderen besmetten. Om deze zogenaamde ‘stille transmissie’ te monitoren, hebben we rioolmonsters genomen in de buurt van een school in Amsterdam, waar in oktober 2022 bij meerdere kinderen hepatitis A werd vastgesteld. We gebruikten kleine, goedkope en makkelijk te gebruiken riool bemonsteraars om virussen die in ontlasting zitten uit het rioolwater te filteren.
Het is ons gelukt om het hepatitis A-virus in het rioolwater te detecteren. Het specifieke type hepatitis A-virus in het rioolwater was identiek aan dat van de geïnfecteerde kinderen. De maatregelen om de uitbraak te beheersen bleken effectief, omdat dit specifieke type hepatitis A-virus uit het riool verdween. We vonden ook een ander type hepatitis A-virus in het riool, maar niemand werd getest met dit type hepatitis A-virus. Dit onthulde stille transmissie van een ander type hepatitis A-virus in dat stadsgebied.
We hebben voor de eerste keer aangetoond dat het mogelijk is om hepatitis A-virus in rioolwater te detecteren met behulp van riool bemonsteraars om een uitbraak in de gaten te houden. Maar het is ook mogelijk om andere infectieziekten in andere uitbraak-settings via het rioolwater te detecteren en in de gaten te houden.
We gaan deze nieuwe en relatief eenvoudige techniek inzetten bij uitbraken van andere infectieziekten in de regio Amsterdam. Ook willen we onderzoeken of we rioolwatermonsters kunnen analyseren met draagbare, relatief goedkope en makkelijk te gebruiken mini-laboratoria. Daarnaast willen we deze techniek gaan inzetten in gebieden waar infectieziekten lastig te bestrijden zijn zoals bijvoorbeeld vluchtelingenkampen waar ik regelmatig heb gewerkt voor Artsen zonder Grenzen.
Ik ben Lotte en ik ben werkzaam bij de GGD Amsterdam als junior onderzoeker. Voor mijn huidige CAPI-onderzoek werk ik aan een onderzoek binnen de EZI-PrEP studie. De EZI-PrEP studie richt zich op het laagdrempeliger maken van de zorg rondom PrEP-gebruik ter preventie van hiv. PrEP is namelijk zeer effectief om hiv te voorkomen, maar er zijn wel mogelijke barrières gerelateerd aan PrEP-zorg. Denk hierbij aan het moeten vrij nemen van werk of school om naar afspraken te gaan, of een gebrek aan privacy op locatie.
Binnen de EZI-PrEP studie wordt daarom gekeken naar de mogelijkheid om PrEP-consulten en hiv- en soa-testen online aan te bieden in plaats van op de Centra Seksuele Gezondheid (CSG) van de GGD’en. Daarnaast wordt een minder hoge frequentie van controle afspraken (6-maandelijks in plaats van 3-maandelijks) onderzocht.
In mijn onderzoek richt ik mij specifiek op de ervaringen van deelnemers: hoe tevreden waren ze over de zorg die ze hebben ontvangen, en wat zijn hun voorkeuren voor PrEP-zorg? Daarbij kijken we vooral naar de verschillen tussen deelnemers die verschillende vormen van zorg hebben ontvangen (online versus op locatie, en 6-maandelijks versus 3-maandelijks).
De voorlopige resultaten laten zien dat online PrEP-zorg over het algemeen als bruikbaar werd ervaren. Ook zien we dat voorkeuren van deelnemers (online of op het CSG; 6-maandelijks of 3-maandelijks) vooral afhangen van de zorg die mensen tijdens de studie hebben ontvangen – men heeft dus de neiging om voorkeur te geven aan wat vertrouwd is. Om de drempel voor PrEP-zorg zo laag mogelijk te houden, zou het aanbieden van keuze voor locatie en frequentie van controle bezoeken voor geïnteresseerden in PrEP een goede benadering zijn.
Tijdens mijn master Epidemiologie ben ik bij de GGD terechtgekomen voor een onderzoeksstage bij de EZI-PrEP studie – ontzettend leuk om hiermee door te kunnen gaan tijdens mijn CAPI onderzoek! In mijn vrije tijd houd ik van verschillende sporten zoals hardlopen en dansen.
Op dinsdag 15 oktober was de vierde editie van het CAPI Café, dit keer bij GGD Groningen. Ruim 100 GGD-collega’s en andere public health professionals waren live of online aanwezig. Maarten Homburg, huisarts en promovendus, heeft ons meegenomen in de wereld van Artificial Intelligence en Natural Language Processing, en hoe dit gebruikt kan worden om op basis van huisartsendata infectieziekte-uitbraken vroegtijdig te voorspellen. Hij vertelde onder andere hoe het AI-model in staat was om retrospectief de RS uitbraak in de zomer van 2021 te identificeren. Na de presentatie was er ruim de tijd voor de vele vragen, zoals de vraag hoe de implementatie van het model in de praktijk eruit zou zien. Het was een inspirerende presentatie, wat terug te zien was in de betrokken deelname. Wij bedanken Maarten en alle deelnemers voor deze leerzame sessie!
De quizvraag in de vorige nieuwsbrief ging over het verschil tussen een associatie en een correlatie. Een associatie betekent dat er een relatie is tussen twee variabelen. Correlatie is een vorm van associatie, waarbij er een negatieve of positieve trend in de relatie aanwezig is. Van alle lezers die de quizvraag hebben beantwoord gaf 52% het juiste antwoord!
Voor de quizvraag van deze nieuwsbrief hebben we ons laten inspireren door het CAPI Café en vroegen we AI om een quizvraag voor jullie te bedenken.
Wat is de belangrijkste uitdaging voor het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) in de volksgezondheid bij het voorspellen van ziekte-uitbraken?
AI-modellen hebben vaak grote hoeveelheden goed georganiseerde gegevens nodig, die in de publieke gezondheidszorg niet altijd beschikbaar zijn.
De voorspellende nauwkeurigheid van AI kan sterk variëren tussen regio’s, wat betekent dat het niet mogelijk is om betrouwbare resultaten te krijgen in gebieden met beperkte gezondheidsdata.
AI-modellen vereisen veel rekenkracht, waardoor het moeilijk is om voorspellingen snel genoeg te maken voor effectief ingrijpen bij ziekte-uitbraken.
CAPI jaaronderzoeker Senne Wijnen heeft onlangs haar onderzoek naar de impact van de post-COVID-conditie, uitgevoerd bij AWPG Mosa, afgerond. In deze rubriek neemt Senne ons mee in haar belangrijkste bevindingen en wat die betekenen voor de praktijk. Ook blikt ze terug op haar tijd als onderzoeker: wat ze leuk vond, welke uitdagingen ze tegenkwam, handige tips en wat ze uit deze ervaring meeneemt.
Uit onderzoek blijkt dat tenminste één op de zes Zuid-Limburgers langdurige klachten heeft overgehouden aan hun SARS-CoV-2 infectie (1). Dit staat bekend als post-COVID-19 conditie (PCC) of longCOVID. Het hebben van PCC kan een behoorlijke impact hebben op fysieke, mentale en sociale gezondheid. Leven met PCC en met de gevolgen daarvan zou kunnen leiden tot het ervaren van stress. Vaak wordt stress in een individuele context onderzocht, terwijl omgevingsfactoren, zoals sociale contacten, werk, buurt, en verenigingen, ook een belangrijke rol hierin kunnen spelen. Aan de hand van data verkregen uit gedetailleerde digitale vragenlijsten binnen de PRIME (Prevalentie, Risico factoren en IMpact Evaluatie) post-COVID studie onderzocht ik ervaren stress en de daarmee geassocieerde factoren op verschillende niveaus (individueel, interpersoonlijk, gemeenschap en samenleving) bij volwassenen met PCC, en vergeleek deze met volwassenen zonder PCC. Uit de data van ruim 3200 deelnemers, waarvan 1044 met PCC, bleek dat deelnemers met PCC meer stress ervaren dan deelnemers zonder PCC. Op alle niveaus zijn er factoren geassocieerd met stress, en de associaties tussen deze factoren en stress blijken over het algemeen weinig te verschillen tussen de mensen met en zonder PCC. Wat wél opvallend is, is dat deze stress-geassocieerde factoren vaker voorkomen bij mensen met PCC. Denk hierbij aan minder (effectief) kunnen werken door gezondheidsproblemen, minder gunstig sociaal netwerk, het hebben van post-exertionele malaise (PEM) en meer eenzaamheid. De hogere prevalentie van de stress-geassocieerde factoren is een plausibele verklaring voor de hogere stress levels bij deelnemers met PCC.
De onderzoeksresultaten zijn relevant voor de maatschappij, werkomgeving maar ook zorgprofessionals. Mede dankzij deze bevindingen hopen wij dat zij herkennen maar ook erkennen dat mensen met PCC meer stress ervaren doordat zij vaker te maken hebben met stress-geassocieerde factoren. Daarbij is het ook belangrijk om bewust te zijn van de volgende drie aspecten:
Het was een waardevolle, leuke ervaring om het hele proces van een onderzoek mee te maken: van het identificeren van kennis hiaten, het opstellen van een vragenlijst en het analyseren van een dataset, tot het schrijven van een artikel en hopelijk binnenkort het publiceren ervan.
Voor het uitzetten van een nieuwe vragenlijst binnen ons PRIME cohort, hebben we een factsheet gemaakt om eerdere bevindingen binnen het onderzoek met deelnemers te kunnen delen. Het was een leuke uitdaging om deze bevindingen te vertalen naar begrijpelijke taal voor de burger, zonder essentiële wetenschappelijke informatie te verliezen. Ondanks de uitdaging, was het erg interessant om op een andere manier naar de bevindingen te kijken.
Zorg dat je een onderwerp kiest waar je interesse ligt, zodat je met plezier in het onderwerp duikt. Wees daarnaast niet bang om hulp te vragen aan collega’s, want in het begin zal er veel nieuw voor je zijn. Maar juist door vragen te stellen leer je het meeste en het snelste.
Een belangrijke les die me is bijgebleven, is dat een onderzoek met een grote dataset meer tijd kost dan je denkt. Vaak moet je teruggaan, bijschaven en aspecten opnieuw aanpakken door nieuwe inzichten gedurende het onderzoek. Maar het is het zeker waard wanneer je uiteindelijk een mooi eindproduct kunt neerzetten waar de burger echt iets aan heeft.
Welkom bij onze literatuurupdate! Hier vind je wetenschappelijke artikelen, vers van de pers, die relevant zijn voor jou als professional in de wereld van infectieziekten.
In een tijd waarin voortdurend onderzoek wordt gedaan naar infectieziekten(bestrijding), is het essentieel om op de hoogte te blijven van de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen.
Daarom hebben wij een literatuurlijst samengesteld met een selectie van artikelen die speciaal relevant zijn voor IZB-medewerkers. Elke twee maanden vullen wij deze lijst aan. Deze keer hebben we 14 artikelen toegevoegd. Bekijk hier de literatuurlijst.
Wil je meer weten over de samenstelling van deze lijst? Neem een kijkje op onze website of stuur een e-mail naar info@capi-consortium.nl.
12 november
Promotie
Koen Gorgels
Unravelling Pandemic Drivers
20 november
Congres
ESCAIDE in Stokholm
20 november
22 november
27 november
28 november
2 december
Promotie
Lisanne Steijvers
Connections that count: Unraveling the impact of social networks on health and the role in pandemic preparedness
9 december
Congres
VIP Congres Nieuwegein
10 december
Promotie
Veja Widdershoven
Unravelling vaccination behaviour: observational and experimental studies
15 december
Deadline
Abstract submissions NVMM spring meeting
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
Als onderdeel van het CAPI-scholingsaanbod, verzorgen we vanuit CAPI een reeks online Masterclasses van GGD GHOR NL. De derde CAPI Masterclass is getiteld ‘Schrijven van een Internationaal wetenschappelijk artikel’.
In deze Masterclass, gepresenteerd door Prof.dr. Christian J.P.A. Hoebe en dr. Ymke Evers, leer je hoe van alle onderzoeksdata komt tot een gestructureerde publicatie die echt impact maakt.
Na het opstellen van een onderzoeksvraag, wat aan bod kwam in de eerste CAPI masterclass, en de volgende fase van de onderzoekscyclus uit de tweede CAPI masterclass ga je nu aan de slag met het schrijven van een wetenschappelijk artikel. Maar waar moet je nou rekening mee houden? Hoe breng je structuur aan? Wat is een goede titel?
In deze derde CAPI-masterclass kom je meer te weten over het schrijven van een internationaal wetenschappelijk artikel, de verschillende manieren van structureren en de verschillende hoofdstukken die hierin terugkomen. Laat je in alle stappen meenemen om kijk zo nodig stukken over verschillende hoofdstukken terug terwijl je zelf aan het schrijven bent.
Welkom bij de CAPI Nieuwsbrief, die inmiddels maandelijks meer dan 300 lezers bereikt! Wat leuk dat er zo veel interesse is in CAPI. In deze editie vind je de call for abstracts voor het CAPI Symposium 2025, lees je over het onderzoek over infecties op kinderdagverblijven door CAPI Jaaronderzoeker Rosaline van den Berg, en maak je kennis met CAPI Programmacoördinator Anja van der Schoor. Ook hebben we een publicatie in de spotlight gezet en er staat weer een nieuwe CAPI Quizvraag voor je klaar! Verder kun je je nog aanmelden voor het volgende CAPI Café en vind je een overzicht van aankomende evenementen en promoties. Veel leesplezier!
Het Consortium van Academische werkplaatsen Publieke gezondheid – Infectieziekten organiseert de tweede editie van het CAPI Symposium – Besmettelijke kennis op donderdag 30 januari 2025 in Utrecht. Ook ditmaal staat het symposium in het teken van infectie-ziekte-onderzoek uitgevoerd voor en door GGD’en.
Heb jij vanuit een GGD en/of academische werkplaats publieke gezondheid een infectieziekte-onderzoek uitgevoerd? Dan nodigen we je van harte uit om jouw onderzoek in te dienen en de resultaten te presenteren op het CAPI Symposium!
Er is ruimte voor presentaties van onderzoek op het gebied van algemene infectieziektebestrijding, reizigersadvisering, seksuele gezondheid, TBC, en pandemische paraatheid.
Via onderstaande button kun je tot en met vrijdag 22 november 2024 een Nederlandstalig abstract van maximaal 250 woorden indienen. Let op: er kunnen enkel onderzoeken worden ingediend waarvan op de dag van het symposium (voorlopige) resultaten gepresenteerd kunnen worden.
In de vorige quizvraag vroegen we of je monitordata, verzameld door een afdeling bij de GGD, zomaar mocht gebruiken voor je eigen onderzoek. Het goede antwoord was, nee dit mag niet zomaar, er zijn een aantal stappen die je hiervoor moet nemen. 74,7% van de lezers die de quizvraag hebben beantwoord, had dit goed! Wil je meer weten? Kijk dan eens naar het document “Gebruik bestaande zorgdata voor surveillance of wetenschappelijk onderzoek” en het bijbehorende stappenplan.
De quizvraag van deze nieuwsbrief!
In het artikel wat later in deze nieuwsbrief uitgelicht wordt, over rabiësrisico en reizen, gaat het onder andere over associaties tussen de karakteristieken van de deelnemers en contact hebben met dieren tijdens reizen. In andere artikelen lees je weer veel over correlaties.
Associatie betekent dat er een relatie is tussen twee variabelen. Correlatie betekent dat er een relatie is tussen twee variabelen, maar geeft ook causaliteit aan.
Associatie betekent dat er een relatie is tussen twee variabelen. Correlatie is een vorm van associatie, waarbij er een negatieve of positieve trend in de relatie aanwezig is.
Associatie en correlatie zijn hetzelfde, en geven beide aan dat er een relatie is tussen twee variabelen, zonder daarmee extra informatie te geven over deze relatie.
Sinds 1 jaar werk ik met veel plezier bij de GGD Zuid-Holland Zuid (ZHZ). De helft van mijn tijd werk ik als infectieziekte-epidemioloog op VIP pijler 2 en de andere helft van mijn tijd besteed ik aan ons CAPI Jaaronderzoek naar het vóórkomen van infectieziekten op kinderdagverblijven in Zuid-Holland Zuid (ZHZ).
Infectieziekten kunnen zich snel verspreiden, met name onder jonge kinderen i.v.m. beperkt hygiënebesef en -toepassing. Daarom is er een meldplicht voor instellingen, waaronder kinderdagverblijven, voor het melden van een ongewoon aantal zieken, maar er is sprake van onderrapportage van uitbraken. Het zicht op infecties bij deze kwetsbare groep blijft daardoor (deels) geblindeerd. In ons onderzoek proberen we de surveillance bij kinderdagverblijven te verbeteren middels aanvullende surveillancemethoden om zo tijdige interventies mogelijk te maken en (potentiële) uitbraken in te dammen.
In de periode mei-juli 2024 hebben 26 van de grotere kinderdagverblijven in de GGD-regio ZHZ deelgenomen aan de zomermeting van ons onderzoek. Personeel van deelnemende kinderdagverblijven heeft bijgehouden hoeveel kinderen (0-4 jaar) en hoeveel personeel ziekteverschijnselen van gastro-enteritis, huidinfecties en luchtweginfecties vertoonden (bovengrondse metingen). Daarnaast wilden we rioolwatermetingen uitvoeren om een indicatie te krijgen van de viruscirculatie in deze populatie, maar door verschillende redenen was dit niet mogelijk. Hierom hebben we andere alternatieve surveillance methoden overwogen. Vanaf oktober starten we met luierdiagnostiek, naast de bovengrondse metingen. Op dit moment zijn we druk bezig om deze plannen uit te werken. Vervolgens hebben we een aantal alternatieve surveillancemethoden overwogen voor de rioolwatermetingen: in de wintermeting (start in oktober) willen we naast de bovengrondse metingen luierdiagnostiek uitvoeren. Op dit moment zijn we druk bezig om deze plannen uit te werken.
De resultaten van de wintermeting verwachten we in Q1 van 2025. Dan zullen we ook een vergelijking tussen zomer- en wintermetingen kunnen maken.
Als ik niet aan het werk ben, ben ik graag buiten: met de kinderen buiten sporten/spelen, of werken in de tuin, maar ook schilderen of tekenen is erg fijn om te doen in de buitenlucht.
Sinds april vorig jaar werk ik namens awpg Lumens als Programmacoördinator voor CAPI! Lumens is de AWPG voor regio Haaglanden en Hollands Midden. In totaal zijn we met vijf coördinatoren, dus onderling worden de taken een beetje verdeeld. Ik help onder andere mee met het organiseren van het CAPI Café, het organiseren van het CAPI Symposium op 30 januari, en het maken van deze nieuwsbrief.
Naast deze taken, ben ik ook kwartiermaker Infectieziektebestrijding bij onze werkplaats. Hoewel onze werkplaats net zo lang bestaat als de andere, was het tijd voor een herstart! Mijn rol hierbij is om de infectieziektepijler binnen de werkplaats op te bouwen. Hierbij kan je denken aan het zorgen voor een goede governance, maar ook aan het meedenken, opzetten, en uitvoeren van infectieziekte gerelateerd onderzoek. Daarnaast ben ik verantwoordelijk voor het onderhouden van het netwerk met onze infectieziekte-partners, zoals het LUMC en de universiteit. Om dit mogelijk te maken werk ik zowel voor GGD Haaglanden, GGD Hollands Midden, en probeer ik regelmatig bij een van onze partners fysiek aanwezig te zijn. Gecombineerd met het coördinatorenschap is het een uitdagende functie, maar daardoor ook erg leuk!
Voordat ik programmacoördinator/kwartiermaker werd, deed ik een PhD bij de afdeling medische microbiologie en infectieziekten van het Erasmus MC. Sinds oktober vorig jaar mag ik mij officieel doctor noemen! In mijn vrije tijd hou ik van lezen, podcasts luisteren, bakken, en sport ik ook regelmatig.
Zoals eerder aangekondigd vindt het volgende hybride CAPI Café plaats op dinsdag 15 oktober van 12:00 tot 13:00 bij GGD Groningen. In deze editie vertelt Maarten Homburg, huisarts en promovendus bij het Universitair Medisch Centrum Groningen, over een innovatief AI-gedreven surveillancesysteem voor infectieziekten in de Nederlandse huisartsenpraktijk. Ben je benieuwd hoe dit AI-systeem precies werkt en wat het kan betekenen voor de GGD-praktijk? Via onderstaande button kun je je nog aanmelden voor dit CAPI Café! Deelname kan zowel fysiek bij GGD Groningen als online.
Elke twee maanden zetten we een publicatie uit de tweemaandelijkse literatuur update in de spotlight! In deze nieuwsbrief lichten we het artikel “Rabies knowledge gaps and risk behaviour in Dutch travellers: An observational cohort study” geschreven door Lisanne Overduin, Jan Pieter Koopman, Corine Prins, Petra Verbeek-Menken, Cornelis de Pijper, Fiona Heerink, Perry van Genderen, Martin Grobusch, en Leo Visser uit.
In deze studie is onderzocht wat de kennis is van Nederlandse reizigers rondom rabiës, en wat voor risicogedrag zij vertonen tijdens de reis. Dit is onderzocht aan de hand van twee vragenlijsten; één voorafgaand aan de reis, en één bij thuiskomst. Deze vragenlijsten zijn voorgelegd aan mensen die deelnamen aan een clinical trial, waardoor een groot deel van de deelnemers gratis een rabiës vaccinatie heeft ontvangen. In totaal hebben 301 mensen de eerste vragenlijst ingevuld, en 222 mensen de tweede vragenlijst.
Uit de resultaten blijkt dat de kennis over rabiës en risicogedrag niet voldoende is. Zo wist een groot deel van de deelnemers niet dat post-exposure prophylaxe (PEP) ook nodig kan zijn wanneer er sprake is van een wond die niet bloedt, of als een dier heeft gelikt aan een beschadigde huid. Daarnaast wist 27.9% van de deelnemers niet dat PEP binnen een dag toegediend dient te worden. Meer dan 50% van de reizigers had contact met dieren tijdens de reis. Ondere andere het gehad hebben van huisdieren, het houden van dieren, en een reisduur van meer dan 14 dagen waren positief geassocieerd met contact hebben met dieren. Twee deelnemers hebben op reis een incident gehad waarna PEP noodzakelijk was. Een van hen heeft echter geen PEP-zorg gezocht. Uit de resultaten wordt duidelijk dat het huidige reisadvies over rabiës niet voldoende is. Er zou meer aandacht besteed moeten worden aan het belang van het vermijden van contact met dieren, en over de richtlijnen rondom PEP-zorg.
1 oktober
3 oktober
4 oktober
7 oktober
KAMG Wetenschapsdag
Een gezonde toekomst met onderzoek door, voor en met artsen M+G
9 oktober
15 oktober
31 oktober
Deadline
Indiening RIVM-regioprojecten
20 november
Congres
ESCAIDE in Stokholm
22 november
27 november
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
Welkom terug bij de CAPI nieuwsbrief! Wij hopen dat jullie allemaal een fijne zomer hebben gehad. In deze nieuwsbrief zul je kennis maken met het onderzoek over een vroegsignaleringssysteem van infectieziekten van CAPI PhD student Jessica Aguilar Diaz. Daarnaast zijn wij verheugd om het volgende CAPI Café aan te kondigen over ‘AI-gedreven surveillance voor Infectieziekten in de Huisartsenpraktijk’. Verder vind je de link naar de tweede CAPI Masterclass ‘Van onderzoeksvraag naar resultaten’. Ook introduceren we twee nieuwe rubieken : het overzicht van aankomende evenementen en promoties in de komende twee maanden en de CAPI Quizvraag!
Op dinsdag 15 oktober van 12:00 tot 13:00 vindt het volgende hybride CAPI Café plaats bij GGD Groningen. Deze keer neemt Maarten Homburg, huisarts en promovendus bij UMCG, ons mee in een innovatief AI-gedreven surveillancesysteem voor infectieziekten in de Nederlandse huisartsenpraktijk.
Het systeem maakt gebruik van BERT (Bidirectionele Encoder Representaties van Transformators) en ERNIE (Encoders, Reclustering, and Neural Inference for Early-warning) om vroegtijdig uitbraken te detecteren en de respons te verbeteren. Ben je benieuwd hoe dit AI-systeem precies werkt en wat het kan betekenen voor de GGD-praktijk? Lees meer op onze website en meld je via onderstaande button aan voor dit CAPI Café! Deelname kan zowel fysiek bij GGD Groningen als online.
In deze nieuwsbrief introduceren we de quizvraag! Elke maand stellen we een onderzoeksgerelateerde vraag, waar jullie, als lezers, op kunnen antwoorden door een duimpje omhoog of omlaag te geven! Na je keuze zie je direct het juiste antwoord en de uitleg waarom het dit antwoord is.
Mag ik als GGD-medewerker de data verzameld door bijvoorbeeld de reizigerspoli van mijn GGD direct gebruiken voor een onderzoek?
Samen met GGD GHOR Nederland werkt CAPI aan een reeks VIP-masterclasses, met het doel om kennis in en rondom het werkveld van de infectieziektebestrijding te vergroten. De tweede CAPI Masterclass getiteld ‘Van onderzoeksvraag naar resultaten’ is nu te bekijken via onderstaande button.
Dr. Janneke Heijne en dr. Ellen Generaal geven in deze masterclass handvatten voor het uitvoeren van de data-verzameling binnen je onderzoek.
Hoe kies je de onderzoekspopulatie, de meetinstrumenten en het studie-design? En waar moet je aan denken bij de data-analyse? Laat je door alle stappen meevoeren om zo op weg geholpen te worden met jouw eigen onderzoek!
Jessica Aguilar Diaz, CAPI PhD student bij AWPG AMPHI
Mijn promotieonderzoek gaat over ‘pandemische paraatheid’: het goed voorbereid zijn op een pandemie. Daarbij kijken wij specifiek naar het gebruik van huisartsendata, met routinematig verzamelde gegevens, en wat de potentie hiervan is om uiteindelijk vroege signalen van uitbraken van infectieziekten op te sporen.
Wat zijn vroege signalen die op een uitbraak kunnen duiden? Waar moeten registratiesystemen aan voldoen om een dergelijk signaal op te pikken? Als een uitbraak sneller gedetecteerd kan worden, zouden er eerder acties ondernomen kunnen worden, om transmissie in de populatie te voorkomen.
De eerste studie van mijn promotieonderzoek is een eerste stap om beter inzicht te krijgen in de potentie van huisartsendata, die routinematig geregistreerd wordt, voor een vroegsignaleringssysteem van infectieziekten. Dit is een exploratieve, beschrijvende studie, waarbij we kijken naar de wekelijkse aantallen geregistreerde klachten, diagnoses en redenen om de huisarts te bezoeken met betrekking tot respiratoire infectieziekten. Het doel van de eerste studie is om te onderzoeken wat de potentie is van huisartsendata vanuit elektronische patiëntendossiers, om de waarde voor vroegsignalering vast te stellen.
Onderstaande onderzoeksvragen zullen bestudeerd worden:
De eerste onderzoeksvraag zal op een beschrijvende manier beantwoord worden. Voor de tweede onderzoeksvraag zal een kwantitatieve analyse uitgevoerd worden, waarbij onder andere gekeken zal worden naar wekelijkse incidenties en wanneer en hoe vaak aantallen boven de alarmgrens uitkomen. Hierbij kijken we nog niet naar uitbraken van infectieziekten maar dit zal in een vervolgstudie uitgevoerd worden.
De resultaten van de eerste studie zijn nog niet beschreven, dit wordt nu uitgevoerd.
Met dit promotieonderzoek leveren we een bijdrage aan het gebruik van huisartsendata voor vroegsignalering. Wellicht is er een mogelijkheid om huisartsendata te gebruiken voor uitbraak detectie en uiteindelijk een real time dashboard hiervan te bouwen, voor een vroegsignaleringssysteem van infectieziekten.
Ik heb Biomedische Wetenschappen gestudeerd, richting Epidemiologie. Het meest interessant vind ik het doen van infectieziekten onderzoek. Ik heb hiervoor bij het RIVM gewerkt aan de surveillance van antimicrobiële resistentie en bij het Radboudumc heb ik onderzoek gedaan naar tuberculose. Nu ben ik bezig met mijn promotieonderzoek over pandemische paraatheid, wat heel leuk, interessant en relevant is. Tegelijkertijd werk ik ook als epidemioloog binnen het team infectieziektebestrijding van de GGD Gelderland-Zuid, hierdoor kan ik de link leggen met wat er in de praktijk speelt.
Het leuke aan onderzoek doen vind ik dat je met iets compleet nieuws bezig bent (ik ben heel nieuwsgierig aangelegd), waar nieuwe inzichten uitkomen, die hopelijk een bijdrage kunnen leveren aan de praktijk. Terwijl je met het onderzoek bezig bent leer je veel nieuwe vaardigheden en ook een grote groep mensen kennen binnen het werkveld, die ook heel enthousiast zijn binnen dit vakgebied.
In mijn vrije tijd vind ik het fijn om tijd met mijn gezin door te brengen: met mijn partner en onze dochter van 2. Daarnaast houd ik van nieuwe talen leren en van reizen, het liefst verre reizen en nieuwe landen en culturen leren kennen. In mijn overige tijd vind ik het heel leuk om te dansen (zoals zumba), yoga te doen en te lezen om te ontspannen.
Welkom bij onze literatuurupdate! Hier vind je wetenschappelijke artikelen, vers van de pers, die relevant zijn voor jou als professional in de wereld van infectieziekten.
In een tijd waarin voortdurend onderzoek wordt gedaan naar infectieziekten(bestrijding), is het essentieel om op de hoogte te blijven van de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen.
Daarom hebben wij een literatuurlijst samengesteld met een selectie van artikelen die speciaal relevant zijn voor IZB-medewerkers. Elke twee maanden vullen wij deze lijst aan. Deze keer hebben we 13 artikelen toegevoegd. Bekijk hier de literatuurlijst.
Wil je meer weten over de samenstelling van deze lijst? Neem een kijkje op onze website of stuur een e-mail naar info@capi-consortium.nl
12 september
16 september
Congres van ZonMw
Van pandemie naar pandemisch paraat
23 september
30 september
1 oktober
3 oktober
7 oktober
KAMG Wetenschapsdag
Een gezonde toekomst met onderzoek door, voor en met artsen M+G
15 oktober
31 oktober
Deadline
deadline indiening RIVM-regioprojecten
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
Als onderdeel van het CAPI-scholingsaanbod, verzorgen we vanuit CAPI een reeks online Masterclasses van GGD GHOR NL. De tweede CAPI Masterclass is getiteld ‘Van onderzoeksvraag naar resultaten’.
In deze Masterclass, gepresenteerd door dr. Janneke Heijne en dr. Ellen Generaal, leer je hoe je van een onderzoeksvraag komt tot onderzoeksresultaten.
Na het opstellen van een onderzoeksvraag, wat aan bod kwam in de eerste CAPI masterclass, komen we nu in de volgende fase van de onderzoekscyclus terecht: het opstellen van een goed analyseplan. Maar wat heb je daarvoor nodig? Hoe verzamel jij jouw data en hoe analyseer je deze om tot jouw beoogde resultaten te komen?
In deze tweede CAPI-masterclass ‘Van onderzoeksvraag naar resultaten’ kom je meer te weten over de verschillende manieren van data-analyses en de bijbehorende afwegingen die daarmee gepaard gaan. Laat je door alle stappen meevoeren om zo op weg geholpen te worden met jouw eigen onderzoek.
Welkom bij de zomereditie van de CAPI Nieuwsbrief, de nieuwsbrief die is ontwikkeld om je te informeren over de activiteiten van CAPI, onze collega’s voor te stellen en relevante literatuur te delen. In deze editie vind je een save the date voor ons jaarlijkse CAPI Symposium. Na het grote succes van vorig jaar zijn wij erg enthousiast om het symposium opnieuw te organiseren, en wij hopen dat jij er ook bij bent! Verder maak je in deze editie kennis met twee van onze onderzoekers, Liën en Liesse. Daarnaast belichten we een wetenschappelijk artikel over het thema ethiek binnen computationele modellering.
De CAPI nieuwsbrief zal een korte zomerpauze houden. In september zien we je graag weer, met een editie waarin we het komende CAPI Café zullen aankondigen. Alvast een voorproefje: het Café zal gaan over het gebruik van AI modellen voor het voorspellen van infectieziekte-uitbraken!
Namens de CAPI stuurgroep wensen wij jullie allemaal een hele fijne zomer!
Veel leesplezier en tot in september!
Wij zijn verheugd om het jaarlijkse CAPI Symposium opnieuw aan te kondigen! Op 30 januari 2025 verzamelen we ons in de Julianazalen in de Jaarbeurs – Utrecht, om ons te laten inspireren door de nieuwste kennis op het gebied van infectieziekte-onderzoek voor en door GGD’en. Klik hier voor meer informatie.
Ik ben Liesse Vanderhoven, onderzoeker bij AWPG Mosa in het mooie Zuid-Limburg. Na mijn studies in European Public Health, en Public Policy and Human Development aan de Universiteit van Maastricht ben ik aan de slag gegaan bij de COVID-19 afdeling van de GGD Zuid Limburg. Daar heb ik ongeveer anderhalf jaar gewerkt als BCO-medewerker en trainer. Toen het einde van de COVID-19 afdeling in zicht kwam, werd mijn interesse gewekt door een vacature om een jaar onderzoek te doen binnen het thema infectieziekten.
Sinds april 2023 werk ik als jaaronderzoeker bij CAPI, waar ik onderzoek doe naar de relatie tussen vaccinatiebereidheid en gezondheidsvaardigheden. Dit beviel zo goed dat ik in januari 2024 verder ben gegaan met dit onderzoek als PhD-onderzoeker bij CAPI. Momenteel richt ik mij op het betrekken van mensen met lage gezondheidsvaardigheden bij maternaal vaccinatieonderzoek. Dit proberen we via een persoonlijke aanpak, waarbij we ook assistentie aanbieden bij het invullen van de vragenlijst. Ik geniet ervan om de theoretische kant van het onderzoek te combineren met de praktische en menselijke kant, door in gesprek te gaan met nieuwe ouders bij de consultatiebureaus van de jeugdgezondheidszorg van de GGD Zuid Limburg.
Dit onderwerp ligt me nauw aan het hart, aangezien er in Zuid-Limburg veel mensen te maken hebben met gezondheidsongelijkheden. Lage gezondheidsvaardigheden, waar ongeveer 1 op 4 Nederlanders mee kampt, lijken hier een duidelijk verband mee te hebben. Het is cruciaal dat iedereen de mogelijkheid heeft om op een passende manier te zijn betrokken te zijn bij de preventie van infectieziekten en hierbij geïnformeerde keuzes kan maken.
Naast mijn werk ben ik graag bezig met muziek. Elke maandagavond speel ik gitaar en cuatro (een viersnarig Venezolaans instrument) in mijn Spaanse muziekgroep. Je vindt me ook vaak in de keuken of met een goed boek in mijn hand. Daarnaast ontspan ik graag in de natuur tijdens lange wandelingen en leef ik me elk weekend uit op de squashbaan.
Mijn naam is Liën van Ooijen en ik ben begin 2024 gestart aan mijn jaaronderzoek bij CAPI. Naast dat ik HBO-verpleegkunde heb gestudeerd, heb ik ook de pre-master gezondheidswetenschappen en een master in International Public Health aan de Vrije Universiteit van Amsterdam behaald. Ik werk bij het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR), dit is een onafhankelijke stichting die gehuisvest is bij GGD Amsterdam. Bij het LCR houd ik mij onder andere bezig met het herzien van protocollen, neem ik deel aan verschillende landelijke werkgroepen, houd ik internationale epidemieën nauwlettend in de gaten en beantwoord ik medische vragen van artsen werkzaam in de reizigersadvisering.
Mijn jaaronderzoek heeft dan uiteraard ook een reizigers gerelateerd onderwerp. Tijdens mijn onderzoek zal ik de redenen identificeren waarom mensen de gegeven reisadviezen tijdens een reizigersconsult wel of niet opvolgen. Met de resultaten hoop ik een praktisch advies te kunnen opstellen voor de praktijk. Voordat ik begon bij het LCR, heb ik als reizigersverpleegkundige bij GGD Rotterdam-Rijnmond gewerkt. Met mijn praktijkervaring en mijn academische achtergrond past het onderwerp van het onderzoek dan ook goed bij mij.
Naast dat ik op werkgebied ervaren en geïnteresseerd ben in de reizigersadvisering, ben ik zelf ook gek op reizen. Ik heb lange backpack reizen gemaakt naar verschillende werelddelen. Het liefst reis ik naar landen waar de cultuur compleet anders is dan die van Nederland. Mocht je advies nodig hebben over gezondheid tijdens het reizen, leuke bestemmingen of hostels, vraag het me gerust.
Als vast onderdeel van de CAPI-nieuwsbrief lichten we een recent gepubliceerd wetenschappelijk artikel uit, dat voor de infectieziektebestrijding van belang is. Zo pik je altijd wat nieuwe kennis op als je onze nieuwsbrief leest.
Behoefte aan meer? Bekijk hier een literatuur update van relevante recente artikelen. Deze publicaties sluiten aan bij de thema’s zoönose, antimicrobiële resistentie, SOA’s vaccinatie, uitbraakonderzoek, en infectieziekte-epidemiologie. Elke twee maanden selecteren wij nieuwe artikelen die relevant zijn voor onze lezers.
In deze nieuwsbrief staat het artikel “Ethical frameworks should be applied to computational modelling of infectious disease interventions” in de spotlight. Dit artikel is geschreven door Cameron Zachreson, Julian Savulescu, Freya M. Shearer, Michael J. Plank, Simon Coghlan, Joel C. Miller, Kylie E.C. Ainslie en Nicholas Geard.
Het toepassen van computationele modellering om verspreiding van infectieziekten te stoppen of te beperken is, door de gevolgen voor het dagelijkse leven van mensen, geen ethisch neutrale activiteit. De interventie scenarios bevatten vaak ingewikkelde afwegingen, zoals vrijheid versus fysieke gezondheid of individuele autonomie versus solidariteit. Als deze afwegingen niet expliciet meegewogen worden, lopen modellen het risico om omstreden ethische keuzes over het hoofd te zien, wat kan leiden tot een verhoogd risico op onbedoelde gevolgen.
Dit artikel is onderdeel van een internationale poging om epidemiologische modellen te verbeteren, met als doel de onbedoelde gevolgen van infectieziekten interventies te verminderen. De auteurs beargumenteren dat de risco’s op onbedoelde gevolgen verminderd kunnen worden als modeleurs beter bekend zijn met ethische frameworks, en ze de mogelijkheid hebben om expliciet rekening te houden met de relevante waarden in hun modellen. Het voorstel is dat experts op het gebied van ethiek binnen de publieke gezondheid zorgen voor een conceptuele basis om deze capaciteit te ontwikkelen. Het artikel wordt afgesloten met een beschrijving van praktische stappen om de capaciteit voor ethisch bewuste modeleren te vergroten. Daarnaast benadrukken ze dat het incorpereren van ethische frameworks vraagt om samenwerking tussen modelleurs, en experts op onder andere het gebied van ethiek van de publieke gezondheid, gedragsinterventies, en sociale determinanten van gezondheid. Door ethische bewustwording te creëren, zal de impact van onbedoelde gevolgen bij interventies verminderen, waardoor de interventie een grotere kans heeft om te slagen.
Wil je meer weten over CAPI? Neem een kijkje op onze website en volg ons op LinkedIn.
Tot de volgende nieuwsbrief!
De CAPI stuurgroep
